«Ήρθε η ώρα να δούμε την πόλη μας αλλιώς…»
Στον τομέα των έργων, στις υποδομές που σχεδιάζονται και σε αυτές που επιχειρείται τώρα να αναβαθμιστούν, επικεντρώνει στη συνέντευξή του Ο Δήμαρχος και επικεφαλής του συνδυασμού «Ενωμένη Καισαριανή», Χρήστος Βοσκόπουλος. Παράλληλα, ο κ. Βοσκόπουλος αναφέρεται στις δυσκολίες χρηματοδότησης και «ρίχνει το γάντι» στον κ. Σταμέλο και στην κ. Γραφίδου, που καταψηφίζοντας προτάσεις για έργα ανάπλασης, πλήττουν την πόλη και τον δημότη.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι η συνέντευξη δόθηκε πριν τα πρόσφατα κατακλυσμιαία γεγονότα στη Θεσσαλία.
–Τον Αύγουστο η Αθήνα αδειάζει. Γίνεται μια άλλη πόλη. Αδειάζει από κατοίκους, αλλά αδειάζει και από οχήματα. Την προτιμάτε έτσι;
Το αυτοκίνητο είναι αναμφισβήτητα ένας μεγάλος βραχνάς των πόλεων κι ενώ θέλουμε να απαλλαγούμε από αυτό, δυσκολευόμαστε και να το αποχωριστούμε. Θα σας φέρω ένα παράδειγμα. Με συναντάει μια κυρία και μου λέει με μεγάλη ευγένεια «θα ήθελα να μου πείτε, γιατί κάνετε αυτό το πράγμα, αυτή την εικαστική παρέμβαση στην διασταύρωση Φιλαδέλφειας και Εθνικής Αντιστάσεως. Χαθήκανε 12 θέσεις πάρκινγκ, 12 θέσεις πάρκινγκ, κι εμείς έχουμε πρόβλημα, γιατί εγώ μένω εδώ δίπλα και δεν μπορώ να παρκάρω».
Αντικειμενικά όντως υπάρχει πρόβλημα, διότι δεν υπάρχει βασικός σχεδιασμός καταρχάς από το κράτος. Ένας μηχανικός έχει θεωρητικά την υποχρέωση, βάσει νόμου, να σχεδιάζει σε μια πολυκατοικία θέσεις πάρκινγκ αντίστοιχες με τον αριθμό των διαμερισμάτων. Αλλά αυτό είναι ανέφικτο. Τι κάνει λοιπόν το κράτος; Επειδή είναι ‘ξύπνιο’, λέει ότι τις θέσεις που δεν μπορείς να υλοποίησεις, θα μου τις πληρώσεις, εγώ θα βάζω τα χρήματα σε ένα ταμείο και θα έρθω στην περιοχή σου να φτιάξω τόσες θέσεις πάρκινγκ.
Αυτό βεβαίως δεν συμβαίνει ποτέ. Τα χρήματα διοχετεύονται αλλού. Από εκεί αντιλαμβανόμαστε τη σημασία που δείχνει το κράτος σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα της καθημερινότητας όλων μας. Από την άλλη, έχουμε την ευρωπαϊκή εμπειρία πλέον σε σχέση με το αυτοκίνητο, όπου οι σοβαρές πρωτεύουσες της Ευρώπης, που έχουν στραμμένο το βλέμμα προς το μέλλον, κάνουν πολύ ρηξικέλευθες αλλαγές προκειμένου να σταματήσει αυτή η παντοκρατορία του αυτοκινήτου. Εμείς λοιπόν είμαστε ακόμα στη Μέση Ανατολή.
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι εξακολουθούμε να σχεδιάζουμε πόλεις, χωριά ή χώρους αστικού πρασίνου με βασικό σημείο αναφοράς το αυτοκίνητο, καταδυναστεύοντας έτσι την καθημερινότητά μας από αυτό. Γιατί το αυτοκίνητο το χρησιμοποιούμε κατά μέσο όρο 2 ώρες την ημέρα, ενώ τις υπόλοιπες 22 κάθεται καρφωμένο σε ένα πάρκινγκ. Στην Ελλάδα δυστυχώς έχουν επικρατήσει οι εξατομικευμένες λύσεις. Να έχω το πάρκινγκ μου, κατ’ αντιστοιχία να έχω και τον κάδο μου έξω από την πόρτα κλπ. Δηλαδή, ενώ έχει ανοίξει η συζήτηση για να δημιουργηθούν συνθήκες κοινής ζωής εντός του αστικού ιστού, ο καθένας επιμένει να φτιάχνει το μικρό του φρούριο.
Η παρέμβαση στη διασταύρωση Εθνικής Αντιστάσεως και Φιλαδελφείας είναι μια χειρονομία που δηλώνει εμπράκτως ότι έχει έρθει η ώρα να δούμε την πόλη μας αλλιώς. Τι καλύτερος τρόπος από το παρθένο βλέμμα ενός πιτσιρικά, ο οποίος ενώ ζωγραφίζει μου λέει «μπορούμε να κάνουμε έτσι όλη την Καισαριανή;» Αυτό είναι συγκλονιστικό! Η αθωότητα του μικρού και μάλιστα με μια ηδονή στο βλέμμα. Και του λέω «Ναι, βεβαίως».
Τι μας λέει το βλέμμα του αθώου παιδιού; Τι δυναμική υπάρχει σε κοινωνική βάση για να αναπτύξουμε νέους τρόπους συνύπαρξης; Διότι έχουμε ξεχάσει να ζούμε μαζί. Ο καθένας ζει μόνος, σε παράλληλες διαδρομές. Αυτό έχει αλλοιώσει την έννοια του κατοικείν. Και ειδικά στην Καισαριανή πονάει πολύ, διότι η δική μας κληρονομιά αυτό ήταν. Η κοινωνική κατοικία ήταν η κοινοβιακή ζωή. Οι πρόσφυγες, με τον κοινόχρηστο χώρο γύρω από τις πολυκατοικίες τους, έκαναν πράγματα όλοι μαζί, είτε για να διατηρήσουν τις μνήμες τους, είτε για να διασωθούν από το εχθρικό περιβάλλον.
–Πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι για μία πόλη να δημιουργήσει τέτοιου είδους υποδομές; Υπάρχουν τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία;
Είναι δύσκολο. Με την επαγγελματική μου διαστροφή, περπατώντας στην πόλη, έχω εντοπίσει τουλάχιστον 3-4 χώρους στους οποίους, με την κατάλληλη χρηματοδότηση, θα μπορούσαν να δημιουργηθούν χώροι στάθμευσης, προκειμένου να αποσυμφορήσουμε τους δρόμους από τα αυτοκίνητα, να βάλουμε ενδεχομένως ακόμα και ελεγχόμενη στάθμευση για τον επισκέπτη στις ταβέρνες και τα πάρκα μας, έτσι ώστε να δημιουργήσουμε έσοδα για το Δήμο.
Χρηματοδοτικά εργαλεία δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλά, ο Δήμος μπορεί να το κάνει αυτό είτε με δανεισμό, είτε μέσω ΣΔΙΤ, δηλαδή συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
–Δεν υπάρχουν ευρωπαϊκά προγράμματα που να χρηματοδοτούν τέτοια έργα;
Από όσο γνωρίζω δεν υπάρχουν, γιατί σε επίπεδο πολιτικού σχεδιασμού σε σχέση με την αστική ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος και τη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος δεν ενθαρρύνονται έργα που υποστηρίζουν το αυτοκίνητο ως μέσο μετακίνησης.
Σε κάθε περίπτωση, επειδή υπάρχει αντικειμενικά σοβαρό πρόβλημα, η προτεραιότητά μου είναι να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις επενδυτικά για να δημιουργηθούν χώροι στάθμευσης και βεβαίως να βελτιώσουμε τα 46 χλμ δρόμων που αθροιστικά έχει η Καισαριανή. Την αρχή την κάνουμε αυτή την περίοδο με το έργο Οδικής Ασφάλειας, αλλά βεβαίως, θα αποκαταστήσουμε και τα πεζοδρόμια της πόλης. Τα μεγάλα έργα αστικής ανάπλασης, το αντιπλημμυρικό της Θεολόγου που ήδη υλοποιείται και η ανάπλαση της Πλατείας που θα ξεκινήσει από Σεπτέμβριο, μας δίνει τη δυνατότητα να αποκαταστήσουμε τα πεζοδρόμια στις περιοχές παρέμβασης. Αυτό όμως είναι μόνο η αρχή.
–Σε όλα αυτά τι ρόλο παίζει το νέο χωροταξικό που συντάσσετε αυτή την περίοδο;
Τεράστιο. Αυτό είναι από τα μεγαλύτερα έργα της θητείας μας και δεν το έχουμε αναδείξει αρκετά. Η φιλοδοξία μας είναι να χαρτογραφήσουμε μέχρι και το τελευταίο σημείο στην πόλη και να καταγράψουμε την υφιστάμενη κατάσταση. Αυτό σε τι μας χρειάζεται; Καταρχάς στο να ελέγξουμε περιουσίες, να σχεδιάσουμε πράγματα για το μέλλον, να διευκολύνουμε τη σχέση του πολίτη με τον Δήμο, να ξέρουμε τι μας γίνεται, γιατί μιλάμε για ένα χαοτικό τοπίο. Αυτή τη στιγμή κανεις δεν ξερει τίποτα.
Σκεφτείτε ποσα έσοδα έχει χάσει ο Δήμος μόνο και μόνο επειδή δεν έχουμε νομιμοποιήσει ή δεν έχουμε ταυτοποιήσει το οικόπεδο ενός κτιρίου και δεν μπορούμε να χρηματοδοτηθούμε προκειμένου να το ανακαινίσουμε προς όφελος του δημότη. Έχουμε χάσει πάρα πολλά χρήματα από τέτοια προγράμματα και μεγάλες ευκαιρίες να αναζωογονήσουμε τον ιστό της πόλης. Με λίγα λόγια τι μπορείς να κάνεις όταν δεν ξέρεις τι σου ανήκει και τι δεν σου ανήκει;
Καταγράφουμε λοιπόν τα πάντα: τα κτίρια, την ποιότητα κάθε κτιρίου, τις ιδιοκτησίες, ακόμα και τα ρολόγια της ΔΕΗ. Με την ολοκλήρωση του έργου λοιπόν θα έχουμε μια πλήρη και σαφή εικόνα. Φιλοδοξούμε να ανεβάσουμε όλο το έργο στο Διαδίκτυο, ώστε να μην αναγκάζεται κάποιος να έρχεται στο Δημαρχείο, να μπορεί ανά πάσα στιγμή να κατεβάσει τον πολεοδομικό Χάρτη, να πάρει ό,τι πληροφορία χρειάζεται, να κάνει τα πάντα.
–Ας πούμε δυο λόγια για τα πάρκα της πόλης. Υπάρχει ένα θέμα παραβατικότητας, ειδικά σε σχέση με το Σκοπευτήριο και πολλοί πολίτες διερωτώνται «ωραία η ανάπλαση, η επόμενη μέρα της ανάπλασης ποια είναι, πώς θα συντηρηθούν τα έργα»;
Αν φανταστούμε τη διαχείριση του χώρου με σημερινούς όρους, το μέλλον της ανάπλασης προμηνύεται θλιβερό. Σε 1-2 χρόνια το πάρκο δεν θα βλέπεται. Είναι προφανές ότι θα διεκδικήσουμε τους απαραίτητους πόρους που θα μας εξασφαλίσουν ένα βιώσιμο μηχανισμό προστασίας, υποστήριξης και συντήρησης του πάρκου. Το πάρκο του Σκοπευτηρίου είναι μοναδικό στην Ελλάδα, από άποψη ιστορίας, χωροταξίας, από κάθε άποψη. Έχουμε χρέος να το αναδείξουμε και να το προστατεύσουμε.
Εξετάζουμε διάφορα σενάρια, όπως π.χ. να δημιουργηθεί ένας φορέας διαχείρισης που να υποστηρίζεται από το απαραίτητο νομικό καθεστώς προστασίας και να μπορεί να σηκώσει προγράμματα. Θα μπορούσε ο φορέας διαχείρισης του Πάρκου να είναι το ΚΕΜΙΠΟ-ΑΣΙ του Δήμου Καισαριανής, κυρίως όσον αφορά τις πολιτιστικές εκδηλώσεις, αλλά συνάμα και για το πάρκο καθεαυτό. Θα το διερευνήσουμε με ειδικούς επιστήμονες, αλλά σε κάθε περίπτωση σκοπεύουμε να το βάλουμε ως θέμα και σε δημόσια διαβούλευση. Η Καισαριανή πάντως πρέπει να αναπτυχθεί σε μια πολιτιστική κατεύθυνση. Αυτή είναι η ταυτότητά της, αυτό είναι και το μέλλον της.
–Ποιο είναι το πλάνο σας για τα Ξύλινα;
Το αρχικό σχέδιο για τα Ξύλινα ήταν να τα αναπλάσουμε από την αρχή και μάλιστα αυτόν τον χώρο επιλέξαμε να δηλώσουμε για τη συμμετοχή μας στην πρόσκληση υπ’αριθμόν 6 του Προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» του ΥΠ.ΕΣ. Στόχος μας ήταν μια γενναία ανάπλαση που θα μεταχειριζόταν το πάρκο ως πύλη εισόδου των Αθηναίων προς τον Υμηττό. Αλλά δυστυχώς το ιδιοκτησιακό καθεστώς στάθηκε εμπόδιο, γιατί αποτελούσε απαραίτητη προϋπόθεση για την αίτηση στο πρόγραμμα. Να ένα καλό παράδειγμα για το πώς θα βοηθήσει το νέο χωροταξικό.
Αντίστοιχα, στην αίτηση που κάναμε όλοι οι Δήμοι, μέσω ΣΠΑΥ, είχαμε εντάξει τη δημιουργία δύο νέων πρότυπων παιδικών χαρών εντός του πάρκου του Σκοπευτηρίου. Ενώ λοιπόν πήραμε ως ΣΠΑΥ εκείνη τη χρηματοδότηση μαμούθ, χάρη στην οποία υλοποιούμε πλήθος έργων στο βουνό, τις 2 παιδικές χαρές δεν τις κάναμε γιατί μέρος της αντιπολίτευσης δεν ενέκρινε τη δημιουργία τους στο Δημοτικό Συμβούλιο, προφασιζόμενοι αστειότητες περί παραχώρησης της περιουσίας της Καισαριανής. Αποτέλεσμα; 10 Δήμοι-μέλη του ΣΠΑΥ να έχουν αποκτήσει πανέμορφες, πρότυπες, πιστοποιημένες παιδικές χαρές κι εμείς να βλέπουμε τις αναρτήσεις τους κάθε μήνα στο Facebook και να τις θαυμάζουμε.
Σκέφτομαι συνέχεια τί στερείται η Καισαριανή εξαιτίας των παρατάξεων που θέλουν να πλήξουν τη δική μας και διαλέγουν αυτό τον τρόπο, πλήττοντας την πόλη και τον δημότη που διψάει βεβαίως για έργα ανάπλασης.
Έτσι χάσαμε κι ένα σπουδαίο ευρωπαϊκό πρόγραμμα μέσω του οποίου η Καισαριανή θα γινόταν μέλος ενός δικτύου συνεργασίας για τη δημιουργία θερμοκοιτίδας νεοφυούς επιχειρηματικότητας στην πόλη μας. Αλλά ούτε αυτό το ψήφισαν. Αναφέρομαι σε Σταμέλο και Γραφίδου, οι οποίοι εφευρίσκουν απίστευτες δικαιολογίες για να καταψηφίζουν έργα. Μιλάμε για δικαιολογίες που δεν στέκονται όχι σε νοήμονα ενήλικα αλλά ούτε σε παιδί 10 χρονών. Τώρα λοιπόν χάσαμε το ευρωπαϊκό πρόγραμμα, χάσαμε και τις παιδικές χαρές. Είμαι σίγουρος ότι μέχρι τις εκλογές όλο και κάτι ακόμα θα εμποδίσουν.
Ειλικρινά αναρωτιέμαι με τί επιχειρήματα καλούν τον κόσμο να τους ψηφίσει. Δηλαδή τί εμπιστοσύνη μπορεί να διεκδικεί ένας πολιτικός της τοπικής αυτοδιοίκησης που καταψηφίζει σημαντικά έργα για την πόλη; Εμπιστεύεσαι ανθρώπους που για τη δική τους ανέλιξη και ανάληψη της εξουσίας, θυσιάζουν χώρους και έργα που απευθύνονται σε όλη την κοινωνία της Καισαριανής και δη στην πιο ευαίσθητη μερίδα της, όπως είναι τα παιδιά;
Ή θα εμπιστευθείς κάποιον που επιλέγει να διασύρει το όνομα της πόλης στην Ευρώπη και στους θεσμούς που υλοποιούν τόσο μεγάλα ευρωπαϊκα προγραμματα; 9 πόλεις από όλη την Ευρώπη θα συνεργαστούν, για να αναπτύξουν η κάθε μία το σχέδιο και την υποδομή για τη δημιουργία μιας θερμοκοιτίδας νεοφυούς επιχειρηματικότητας με στόχο να καταπολεμήσουν το brain drain, να ενισχύσουν την τοπική οικονομία και να αναπτύξουν έναν βραχίωνα παραγωγής εσόδων στις πόλεις τους. Και πως θα το κάνουν αυτό; Με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, με δικτύωση, με ανταλλαγή τεχνογνωσίας, με εκπαίδευση στελεχών και προσωπικού του Δήμου, με προσέλκυση κεφαλαίων και επενδυτών, με επιπλέον δικτύωση με άλλες πόλεις που χρηματοδοτούνται για να τρέξουν έργα από το ίδιο πρόγραμμα.
Η Καισαριανή λοιπόν είπε «όχι, ευχαριστώ δεν θέλω». Γιατί είναι υπεράνω όλων αυτών, δεν τα έχει ανάγκη…
Μιλάμε δηλαδή για ανθρώπους με απερίγραπτο θράσος, που θεωρούν ότι η πόλη, η ιστορία, ο χώρος, ο κόσμος της Καισαριανής τους ανήκει… Είναι τραγικό αυτό το πράγμα… Απορώ δηλαδή πώς το ανεχόμαστε τόσα χρόνια…
Θέλω να πιστεύω ότι στις 8 Οκτωβρίου ο κόσμος της Καισαριανής θα τοποθετήσει όλους αυτούς εκεί που τους αξίζει και θα μας δώσει μια αυτοδύναμη Δημοτική αρχή από την πρώτη Κυριακή, προκειμένου να συνεχίσουμε το έργο μας και τις προσπάθειές μας, να δουλέψουμε κι άλλο για 5 γεμάτα χρόνια και να αφήσουμε για πάντα πίσω μας την εποχή της εσωστρέφειας, της δυστοκίας και του ιδεολογικού στρουθοκαμηλισμού.
