Του Σπύρου Τζόκα
Ένας 20χρονος ναυτικός σκοτώθηκε, ενώ έκανε εργασίες στο πλοίο «Blue Star Χίος». Ο εργαζόμενος ήταν καθαριστής μηχανής και εγκλωβίστηκε σε υδατοστεγή συρόμενη πόρτα του ισόγειο γκαράζ του πλοίου. Το εργατικό δυστύχημα σημειώθηκε εν πλω. Μεταφέρθηκε στο Τζάνειο Νοσοκομείο όπου και κατέληξε.
Καθημερινές σχεδόν οι τραγικές αυτές ειδήσεις στα πολύ ψιλά των εφημερίδων στην καλύτερη περίπτωση και εξαφανισμένες στη χειρότερη. Φαίνεται σαν να έχει γίνει συνήθεια στα ΜΜΕ να διαβάζουμε για την απώλεια ενός εργαζόμενου που πήγε στην εργασία του και δεν γύρισε ποτέ σπίτι του. Σαν η ανθρώπινη ζωή να είναι ασήμαντη, ευκαιριακή και αμελητέα. Η απαξίωση των εργαζομένων τόσα χρόνια έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς εργοδότες να ελαχιστοποιήσουν τα μέτρα ασφαλείας και να προσφέρουν εργασίες επικίνδυνες για την υγεία των εργαζομένων. Οι πολιτικές των κυβερνήσεων που είναι βαθιά ταξικές όχι μόνον δεν συμβάλλουν στη μείωση των εργατικών ατυχημάτων, αλλά αντίθετα βοηθούν στην έξαρση.
Είναι προφανές ότι υπάρχει ταξικό πρόσημο στο φαινόμενο καθώς μεγάλος αριθμός αυτών των δυστυχημάτων αφορά ανειδίκευτους εργάτες, χαμηλά αμειβόμενους που σε πολλές περιπτώσεις εργάζονται ανασφάλιστοι ακόμα και σε επικίνδυνες θέσεις.
Εκτός από την προφανή έλλειψη μέτρων προστασίας για τους εργαζόμενους, που οδηγούν σε τραυματισμούς και θανάτους υπάρχει και η αυξανόμενη πίεση που νιώθουν οι εργαζόμενοι, καθώς η ποιότητα ζωής τους διαρκώς υποβαθμίζεται. Είναι γεγονός ότι η εντατικοποίηση της εργασίας, τα εξαντλητικά ωράρια, το άγχος να βγουν οι οικογενειακές υποχρεώσεις σε συνθήκες μεγάλης ακρίβειας και καθηλωμένων μισθών, οι πλειστηριασμοί που παίρνουν μορφή χιονοστιβάδας και τόσα άλλα, συνθέτουν το περιβάλλον μέσα στο οποίο αυξάνεται στο κατακόρυφο η πίεση προς τους εργαζόμενους.
Και το κακό διογκώνεται με το νομοσχέδιο της αποκτήνωσης των εργαζομένων, όπου οι άνθρωποι μετατρέπονται σε μηχανές, με 13 ώρες εργασίας, με κατάργηση της συνεχόμενης θερινής άδειας, με πιο πολλές και πιο φτηνές υπερωρίες και με απολύσεις, αν αρνηθείς το 13ωρο και άλλα τέτοια τερατώδη. Η εικόνα αυτή φαίνεται να κολακεύει τους κυβερνώντες της, ως θετικό δείγμα γραφής προς τους επενδυτές στην ελληνική «αγορά εργασίας». Παρά τη σωρεία αρνητικών δεικτών για τους παραγωγούς του πλούτου, διατηρείται η εμμονή σε «μεταρρυθμίσεις» με όρους εργασιακής απορρύθμισης, όπως το 13ωρο, με επιχειρήματα που προκαλούν την κοινή λογική.
Προκαλεί την κοινή λογική η προβολή του 13ωρου ως μέτρο υπέρ της εργασίας για τη βελτίωση των αποδοχών από την «αξιοποίηση» πρόσθετων ωρών υπερωριακής απασχόλησης. Επομένως είναι κοινά παραδεκτή η μισθολογική ανεπάρκεια από την 8ωρη απασχόληση, ώστε να επιδιώκεται η προσφυγή στην 5ωρη υπέρβασή της για την κάλυψη ακόμη και στοιχειωδών αναγκών.
Προκαλεί την κοινή λογική η προβολή του μέτρου ως αποτέλεσμα συναίνεσης των εργαζομένων, όταν και οι πιο αφελείς γνωρίζουν ότι η συναίνεση αποτελεί συχνότατα αντικείμενο υφαρπαγής σε συνθήκες αυξημένης εργασιακής επισφάλειας.
Επομένως, η αιτία πίσω από την αύξηση της μακάβριας λίστας των εργαζομένων που χάνουν τη ζωή τους στους χώρους εργασίας, είτε από εργατικά “ατυχήματα” είτε από “παθολογικά αίτια”, παραμένει η ίδια: Είναι η πολιτική που θεωρεί την προστασία της ζωής μας ως “κόστος” για το κράτος και τους επιχειρηματικούς ομίλους, “κόστος” που συνθλίβεται κάτω από την ακόρεστη δίψα τους για κέρδη».
Ο Σπύρος Τζόκας είναι Πανεπιστημιακός – Συγγραφέας.
